ژباړه: عطا محمد میاخېل
په کاري چاپېریال کې د مسلکي اړیکو رامنځته کول او خوندیتوب کولای شي دنده ایزه ګټورتیا او رضایت زیات کړي، له همدې کبله مهمه ده، چې له همکارانو سره د خبرو کولو پرمهال مسلکي واوسئ. ځینې موضوعات، حتا د دوستانو ترمنځ، د کاري چاپېریال وړ نه دي. په دې لیکنه کې غواړو، چې په کاري آوازو او څنګه په کاري چاپېریال کې له آوازو څخه ځان وساتو رڼا واچوو، په دې هیله، چې لیکنه له پیله تر پایه په ښه غور او دقت سره ولولئ.
کاري آوازه څه ته وایي؟
کاري آوازه دې ته وایي، چې د خپل همکار په اړه ناسم معلومات خپاره کړئ یا د هغه له خبرون او خوښې پرته د هغه د شخصي ژوند په اړه بحث وکړئ. په دې ځای د کاري آوازې څو بېلګې وینئ:
ـــ غلط معلومات
ـــ ملنډې وهل
ـــ د ځانګړو او خصوصي معلوماتو خپرول
ـــ د نورو د رازونو ویل
کاري آوازه کولای شي د همکارانو ترمنځ د یوې لنډې او عادي مکالمې په اوږدو کې او یا هم د پیغامونو د استولو له لارې رامنځته شي. په کار کې د مسلکي اوسېدو لپاره هڅه وکړئ له هغو ځایونو څخه، چې ښایي پکې آوازه رامنځته شي لیرې والی غوره کړئ.
څنګه له کاري آوازو څخه لیرې والی وکړو؟
په دې ځای کې څو ګامونه شتون لري، چې کولای شئ په سمه او مثبته لاره، له کاري آوازو څخه مخنیوی وکړئ.
په کور کې د خبرو لپاره یو کس ولرئ
له ناسمو اړیکو او آوازو څخه د مخنیوي لپاره، په کور کې د افکارو او احساساتو د بیانولو لپاره یوه لاره پیدا کړئ، په کور کې د استراحت او له کار څخه د رامنځته شوي سټرس د لیرې کولو لپاره د یوې خوندې فضا رامنځته کول، له تاسو سره مرسته کول، مخکې تر دې چې خپل کار ته بېرته ور وګرځئ لا ډېره آرامتیا ولرئ او منطقي فکر وکړئ.
کاري آوازې معمولاً له ورځنیو خبرو اترو څخه رامنځته کېږي. د بېلګې په توګه: که چېرې دوه همکاران یو ځای ولاړ وي، ښایي په کاري چاپېریال کې د خپلو تجربو په اړه خبرې اترې پیل کړي، له خپل یوه همکار سره د خبرو کولو پرځای، دا ټاکنې په پام کې ونیسئ:
یو څه ولیکئ، د لیکلو لپاره د یاددښت یو کوچنۍ کتابچه په پام کې ونیسئ، افکار، احساسات او موخې مو ولیکئ، ترڅو وکولای شئ په ښه او روښانه ذهن سره خپل کار ترسره کړئ، دا کار له تاسو سره مرسته کوي، چې د ورځې په اوږدو کې متمرکز او جوړونکی پاتې شئ.
له خپل یوه دوست سره خبرې وکړئ، له خپل همکار سره د تجربو د شریکولو پرځای، له خپل یوه دوست یا د ژوند له شریک سره خبرې وکړئ، دا کار کولای شي، له تاسو سره مرسته وکړي، چې په کار ځای کې له نا مناسبو خبرو اترو څخه مخنیوی وکړئ او د خپل اروایي فشار (سټرس) کچه راټیټه کړئ.
پام مو په بل ځای باندې متمرکز کړئ، که هغه مهال چې په کور کې یاست او دې ته مو پام کېږي، چې فکر مو په کار ځای کې دی، نو خپل پام په بل ځای باندې متمرکز کړئ، د بېلګې په توګه: هره شپه یو وخت د خپلې خوښې د کتاب لوستنې، د خوړو چمتو کولو، ورزش او یا د خپلې خوښې وړ بوختیاوو کې په بوختېدلو سره په پام کې ونیسئ، دا تګلاره له تاسو سره مرسته کوي، تر هغه وخته چې کار نه لرئ، آرام او بوخت شئ او وکولای شئ په بله ورځ یې په روښانه او تازه ذهن سره کار ځای ته لاړ شئ.
د خپل پام مرکز ته بدلون ورکړئ
له کاري آوازو څخه د مخنیوي لپاره یوه غوره لاره داده، چې خپل پام ته بدلون ورکړئ، که چېرې دې ته مو پام شو، چې همکاران مو غیبت کوي، هڅه وکړئ، چې په خبرو اترو کې یې ګډون مه کوئ، په بدل کې یې له هغه ځایه لیرې شئ، له دې فرصت څخه په ګټه اخیستنې، له مدیر سره د خبرو اترو، د یوې آیډیا او یا هم د یوې پروژې په اړه فکر وکړئ، یا لږ څه ژر د غرمې ډوډۍ د خوړلو لپاره لاړ شئ، هڅه وکړئ، چې پام په بل کوم ځای کې متمرکز کړئ، ترڅو جوړونکی، ګټور او متمرکز پاتې شئ.
شخصي او مسلکي موضوعات له یو بل څخه جلا وګڼئ
د آوازې او ناسمو معلوماتو له خپرولو څخه د مخنیوي لپاره، د دې په اړه فکر وکړئ، چې څه څیز مو له خپل همکار سره شریکوئ، هڅه وکړئ، چې د خپل ژوند د شخصي او مسلکي برخو ترمنځ پولې رامنځته کړئ، ترڅو وکولای شئ په اغېزناکه توګه کار وکړئ. په دې ځای کې، په کاري چاپېریال کې د مکالمې د پیل لپاره د مناسبو مواردو یو لړلیک شتون لري، چې کولای شئ له هغه څخه د احتمالي آوازو له خپراوي څخه د مخنیوي لپاره ګټه واخلئ.
ـــ هغه پرمختګ، چې په دې وروستیو کې مو په کار کې درلوده.
ـــ د راتلونکو پروژو لپاره آیډیاوې.
ـــ اوبه و هوا، ټرافیکي شرایط او یا نوي خواږه څیزونه.
هغه پوښتنې، چې د راتلونکې ناستې په اړه یې لرئ
دا ډول موضوعات له تاسو سره مرسته کوي، چې د آوازو له جوړولو پرته په یوې مکالمه کې ګډون وکړئ، که چېرې مناسبې کارې مکالمې ناڅاپه په کاري آوازو باندې بدلېږي، کولای شئ له هغه ځایه واټن واخلئ یا هڅه وکړئ، چې موضوع ته بدلون ورکړئ.
روڼ (شفاف) واوسئ
له کاري آوازو څخه د مخنیوي لپاره، د خپلو موخو او احساساتو په اړه رښتینی واوسئ، که چېرې اړتیا لرئ، چې له خپل یوه همکار سره د یوې موضوع په اړه خبرې وکړئ، دا کار په یوې ځانګړې او خصوصي فضا کې ترسره کړئ، ترڅو کوم څوک مو غږ وانه وري، مسلکي چاپېریالونه هم کولای شي، چې سیالیز واوسي، له دې امله هڅه وکړئ، د خپل نیت په اړه له همکارانو سره په رڼه او شفافه توګه خبرې وکړئ، ترڅو له آوازو او بې بنسټه خبرو څخه مخنیوی وکړئ.
د بېلګې په توګه:
ټام او تیانا د امریکا په شیکاګو کې د یوه نوي شرکت ګرافیک طرحه کوونکي دي، دا دواړه د لوړتیا (ترفیع) لپاره له یو بل سره سیالي کوي او سبا سهار به یې دې ته پام شي، چې دا دنده د چا په برخه کېږي، ټام په دې اړه اندېښمن دی، چې تیانا به د دې خبر پر وړاندې څه ډول غبرګون ښکاره کوي، خو له ټولو همکارانو سره د دې اندېښمنو په اړه د بحث کولو پرځای، له تیانا څه غواړي، چې د غرمنۍ په اوږدو کې له یو بل سره په ځانګړي ډول خبرې وکړي، ترڅو دې موضوع ته رسیده ګي وشي.
هغوی کولای شي، په ښکاره توګه د خپلو افکارو، احساساتو او اندېښنو په اړه خبرې وکړي، له هغه ځایه چې ټام او تیانا یو بل ته رښتیني وو، نو وې کولای شول، چې جوړونکی او متمرکز ماسپښین ولري.
په دې سناریو کې ټام او تیانا، د هغې موضوع په اړه، چې دوی یې په اړه اندېښنه لري، په مستقیمه او خصوصي توګه خبري کوي، دې کار هغوی ته اجازه ورکړه، ترڅو د همکارانو له ښکېل کېدو پرته د یو بل په مرسته موضوع حل کړي.
هغه ټکي، چې باید په کاري چاپېریال کې د آوازو په اړه پرې پوه شئ
په دې ځای کې څو ټکي شتون لري، چې په کاري چاپېریال کې د آوازو د خپراوي پرمهال پرې پوه شئ:
فعال اورېدونکی واوسئ
له ناسم پوهاوي څخه د مخنیوي لپاره باید یو فعال اورېدونکی واوسئ، هڅه وکړئ، له خپلو همکارانو سره د خبرو اترو پرمهال، سترګیزه اړیکه ټینګه کړئ، دا کار کولای شي هغوی په دې باندې پوه کړي، چې خبرې یې اورئ او هغه څه چې وایي ارزښت ورکوئ.
ستونزو او شخړو ته په مستقیمه توګه رسیده ګي وکړئ
که په کاري چاپېریال کې له شخړو سره مخ شوئ، نو په مستقیمه توګه دې موضوع ته رسیده ګي وکړئ، مستقیمه اړیکه کولای شي، د آوازو له خپراوي پرته، د اختلافاتو د حل لپاره یوه غوره لاره وي.
درنښتیز چلند وکړئ
که تاسو له خپل یوه همکار سره په یوه موضوع کې ښکېل یاست، نو په دې اړه فکر وکړئ، چې څنګه کولای شئ خپل احساسات په رښتینې او درنښتیزه لاره بیان کړئ، دا کار کولای شي له تاسو سره مرسته وکړي، ترڅو په یو بل باندې اعتماد وکړئ او د ورځې په اوږد کې جوړونکی پاتې شئ.
خپل مخاطب وپېژنئ
مخکې تر دې، چې په کار ځای کې خپل یوه همکار ته خندا لرونکې کیسه وکړئ، په دې اړه فکر وکړئ، چې ښایي ستاسو خبرې په نورو باندې اغېزه وکړي، هڅه وکړئ، د عادي خبرو اترو پرمهال، شرایط په پام کې ونیسئ، ترڅو له ناسمو اړیکو او آوازو څخه مخنیوی وکړئ.
دلته د بررسۍ لپاره څو مهمې پوښتنې شتون لري:
ـــ آیا د دې کیسې کول، سم کار دی؟
ـــ آیا زما په دې کیسه کې بحث را پارونکي موضوعات او حساس مسایل شامل دي؟
ـــ آیا کولای شم، له کار ځای څخه بهر خپل یوه دوست ته دا کیسه وکړم؟
همغږي پاتې شئ
د یوه درنښتیز کاري چاپېریال د خوندیتوب لپاره، د یوې موضوع له مطرح کولو مخکې، د خپل همکار احساسات په پام کې ونیسئ، په دې اړه فکر وکړئ، چې په هغه ځای کې به هغه څه احساس ولري او د هغه شخصي حساسیتونو ته پام وکړئ.
