راپور: محمد لایق سمون
د کونړ د کرنې، اوبو لګولو او مالدارۍ ریاست مسوولینو ویلي، په دغه ولایت کې پر ۴۵۱ هکتاره ځمکه د مالټو بڼونه جوړ شوي، چې د دوی د اټکل له مخې نږدې ۴۵۰۰ مټریک ټنه حاصل به ترې ترلاسه شي.
آخوا په دې ولایت کې د مالټو بڼوال د خپلو بڼونو د حاصلاتو بازار خرابوالي اندېښمن کړي او له اسلامي امارت څخه په دې برخه کې د همکارۍ غوښتنه کوي.
د کونړ ولایت په شیګل ولسوالۍ کې د احمد په نوم یو د پاخه عمر سړي لس کاله وړاندې د مالټو بڼ جوړ کړی، چې د تېرو کلونو په پرتله د خپل بڼ حاصل ته خوښ دی.
نوموړی وايي، د مالټو د بڼ له لارې د خپلې کورنۍ اقتصادي ستونزې هواروي؛ خو د خپلو حاصلاتو بازار ته اندېښمن دي او غوښتنه کوي، چې اسلامي امارت دې په کور دننه او بهر د دوی محصولاتو ته مناسب بازار پیدا کړي.
نوموړی وايي: «ما لس کاله وړاندې د مالټو باغ جوړ کړی، په څلورم کال حاصل ته رسېدلی، دا اووم کال دی چې حاصل ورکوي، نورو کلونو کې یې حاصلات کم وو؛ خو سږ کال یې حاصل ښه دی خو بازار یې خراب دی. زما غوښتنه دا ده، چې حکومت دې زمونږ د تازه مېوو لپاره مناسب بازار پیدا کړي؛ ترڅو ښه ګټه وکړو او پر خپلو پښو ودرېږو.»
بل پلو یو شمېر نور بڼوال بیا شکایت کوي، چې له کلونو راهیسې پر بڼوالۍ بوخت دي؛ خو تر اوسه ورته په دې برخه کې روزنه نه ده ورکړل شوې.
دوی له سرپرست حکومت غوښتنه کوي، چې بڼوالانو ته د روزنې ترڅنګ د کیمیاوي سرو، دوا او کرنیزو وسایلو په برخه کې ځانګړې همکاري وکړي.
د کونړ د شیګل ولسوالۍ اوسېدونکی شفیع الله چې پر خپله دوه جریبه ځمکه یې د مالټو بڼ جوړ کړی وايي: «مونږ له ډېر وخت راهیسې پر باغدارۍ مصروف یو؛ خو د باغدارۍ په برخه کې مسلکي روزنه نه لرو او نه هم راسره چا مرسته کړې. زما غوښتنه دا ده، چې حکومت دې د روزنې، کیمیاوي سرو، دواپاشۍ او زراعتي وسایلو په برخه کې پوره همکاري وکړي؛ ځکه مونږ د دې هر څه د اخېستو وس نه لرو.»
په همدې حال کې د کونړ د کرنې، اوبو لګولو او مالدارۍ ریاست مسوولین وايي، د دغه ولایت په شیګل، وټه پور او یو شمېر نورو ولسوالیو کې پر ۴۵۱ هکتاره ځمکه د مالټو بڼونه جوړ شوي، چې د اټکل له مخې سږ کال به ترې ۴۴۵۰ مټریک ټنه حاصل ترلاسه شي.
د کونړ د کرنې، اوبو لګولو او مالدارۍ رييس سلېمان ایمن زیاتوي، چې سږ کال په دې ولایت کې د مالټو په حاصلاتو کې د تېر کال په پرتله لس زیاتوالی راغلی.
سلېمان ایمن وايي: «کونړ کې سږ کال د اټکل له مخې ۴۴۵۰ مټریک ټنه مالټه په لاس راشي، چې د تېر کال په نسبت په کې لس فیصده زیاتوالی راغلی، تېر کال دا شمېر ۳۸۰۰ ټنه وو. مونږ هڅه کوو چې د باغدارانو ستونزو ته رسېدنه وکړو، هغه که د کیمیاوي سرې په برخه کې دي، دوا درمل په برخه کې دي که د بازار موندنې په برخه کې دي.»
کونړ د هېواد په کچه یو له هغو ولایتونو دی، چې په وروستیو کلونو کې په کې ګڼ شمېر کروندګرو د غلو – دانو او سبزیو پرځای بڼوالۍ ته مخه کړې.
د کونړ په ګاونډ ننګرهار کې هم د مالټو ګڼ بڼونه جوړ شوي، چې د پلازمېنې کابل سربېره د هېواد د نورو ولایتونو ترڅنګ آن له هېواده بهر هم صادرېږي، چې سلګونه کسانو ته په کې په مستقیم ډول د کار ـ روزګار زمینه برابره شوې ده.
