ژباړه: حامد بهیر
۱ – په زماني فاصلو کې لنډ خو پرله پسې درس ولولئ:
څېړنو ښودلې ده چې د انسان ذهن په لنډو او پرله پسې وختونو کې له اوږده وخت نه ښه کار کوي، په دې سربېره که لس دقیقې د درس ویلو لپاره فرصت لری نو، هغه په لنډو زماني فاصلو وویشئ. همدارنګه غوره ده چې له هر لس دقیقې درس ویلو نه وروسته ځان ته دمه ورکړی.
۲ – په اسوده خیال باندې ارام وکړئ:
که ستاسې وخت اجازه نه ورکوي چې د ځواک د ډېر والي لپاره یوه پوره ورځ په ارام باندې تېره کړئ. د مثال په ډول هره میاشت یو ځل، په ځانګړي ډول د یوې ازموینې ورکولو څخه وروسته نېمه ورځ یا یوه ورځ ځان ته ارام ورکړئ. په دې کار سره ښایي د وجدان د عذاب احساس وکړئ او په پرله پسې ډول ځان ته ووایئ چې « باید نن مې هم درس ویلی وای » نو هغه ګران بیه وخت مو چې په ارام باندې تېر کړی، په استرس کې تېر کړی.
۳ – خپل جسمي وضیعت په نظر کې ونېسئ:
په هغه وخت کې چې ستړي، غوسه، ګډوډ او په بېړه کې وی درس مه لولئ. کله چې د انسان مغز د ارمتیا په حالت کې وي، د یوه سفنج په ډول معلومات جذبوي، برعکس که استرس لری، د زده کړې لپاره مو هڅه بې ګټې ده، ځکه په داسې وخت کې مو مغز معلومات دفع کوي.
۴ – درسونه مو په هماغه ورځ باندې تکرار کړئ:
کله چې کوم څه زده کوئ، هڅه وکړئ په هماغه ورځ يې مهم ټکي په نښه کړئ. د څو ورځو په تېرېدلو باندې د هغو مطالبو د زده کړې لپاره زیاتې هڅې ته اړتیا لری. په هر حال یو لنډ تکرار د ورځې په پای کې په مغز کې د لاپاتې والې او بیا ګردان لپار اسانه او ګتور دی. په ځانګړي ډول د یوه ځانګړي درس او سختو مطالبو په زده کړه کې د تمرینونو د تکرار او حلولو لپاره د تدریس څخه څو ساعته وروسته ډېر ګټور وي.
۵ – له یو پړاو نه بل پړاو ته لاړشئ:
ممکن باور ونه لرئ چې همېشه له کل نه جز ته یا له جز نه کل ته او له لوی نه کوچني ته تلل یوه کارېدونکې لاره ده د زده کړې په مختلفو برخو کې. د درس ویلو په مهال هڅه وکړې چې لومړی له مطلب نه یو کلي درک ولرئ او وروسته جزیاتو ته ننوزئ، په دې لارې سره ستاسې د بریا امکان ډېرېږي.
۶ – د زده کړې لپاره مناسب چاپېریال رامنځ ته کول:
د ګټورې مطالعې لپاره د مناسب او ځانګړي چاپېریال شتون ضروري دی. د مطالعې لپاره غوره ځای شخصي مېز او ځانګړی اتاق دی، له غیر درسي بهيرونو لرې.
ښه داده چې د مطالعې مېز د اتاق په کونج کې وي، په داسې ډول چې ستاسې مخ ته دیوال وي. په تړلي چاپېریال کې مطالعه ستاسو د ذهني تمرکز لپاره ګټوره ده. د مېز له شاخوا نه دوسیې، مجلې، غیر درسي کتابونه، موبایل، ریکارډونه او هرڅه چې ستاسې حواس له درس نه لرې کوي، لرې کړئ.
د مطالعې په وخت د اړتیا وړ شیان مو ټول د مېز په سر باندې کېږدئ، ترڅو د مطالعې په وخت کې مجبور نه شی چې له خپل ځای نه پورته شی.
د اتاق رڼا باید مناسبه او له سپین او زېړ رنګ نه جوړه شوې وي، د مثال په ډول یو عادي څراغ د اتاق لپاره او یو بل د مطالعې لپاره. یا یو کم مصرفه څراغ د مطالعې لپاره او یو معمولي څراغ د کوټې لپاره.
د مطالعې څراغ باید لږ تر لږه د کتاب سره د ۳۰ سانتي متره فاصله ولري، که ښي لاسي وی نو په ښي او که چپي وی نو چپي لوري ته مو څراغ کېږدی.
د مېز شاته سم کېنئ؛ یانې د بدن ټول مفاصل مو باید په نوي درجې زاویه باندې وي، هېڅکله مو درس یلو ته زیان مه رسوئ. لاسونه مو تر سر لاندې مه اېږدئ، په مېز مه وېده کېږئ. سم کېنئ او هر کله چې ستړي شوی له ځایه مو پورته شئ، د کوټې په منځ کې قدم ووهئ، ورزشي حرکتونه وکړئ او وروسته بیا ځان په مطالعه باندې مصروفه کړئ.
۷ – خپل مغز د ستړیا محور په نظر کې ولرئ
پوره طبعي ده چې کله ستاسې مغز د ستړیا له کبله مطالب هېروي، په دې مانا نه ده چې تاسې یو کور مغزه انسان یاست، د قهر په ځای هڅه وکړئ دا سې یو حالت تصور کړئ او له هغه سره جوړ راشئ؛ داسې تصور وکړئ چې تاسې د مالوماتو ردېفونه په ترتیب سره یو د بل تر څنګ اېږدئ، دنوو معلوماتو اېښودل دټولو په سر باندې او لاندې چیندل شوي زاړه معلومات دي او په اساني سره د لاس رسي وړ نه دی. نو له دې امله ستاسې پوښتنې ته وروسته ځواب درکوي یوازې تکرار کولای شې دداسې کړنې مخه ونیسي.
۸ – درس ویل مو په عادت باندې بدل کړئ:
که له ورځې نه یو ځانګړی ساعت مو د درس ویلو لپاره ټاکلی وي، ډېر ژر به په هغه باندې عادت شی. په ورځ کې د ځانګړي ساعت له ټاکلو نه پرته ممکن هېڅکله د درس ویلو وخت رانشي، ددې لپاره یو مناسب کار د خاطرو په کتابچه کې د وخت د یاداښت نېول دي، داسې لکه له ډاکتر څخه مو وخت نېولی وي.
۹ – موخه ولرئ:
یو له اصلي د لایلو نه چې د هغې له امله انسان نه شي کولای خپل هدف ته ورسېږي دادی چې هدف ناممکن بولي په داسې حال کې چې د خت د مدیریت په مرسته کولی شو هغې ته ورسېږو.
هڅه وکړئ د لنډ مهاله او اوږد مهاله موخو ترمنځ مو په توپېر باندې پوه شئ، اوږو مهاله موخې مو د یوې هیلې په ډول وبولې او ویې ساتئ. په عین وخت کې مو ورځني فعالیتونه د لنډ مهاله موخو لپاره ځانګړي کړئ.
۱۰ – ناهیلي مو د زده کړې دښمنه ده:
هغه خلک چې د لټۍ له وجې نه تل ځان په زده کړه کې رټي، حتې که د زده کړې لپاره مناسب ځواک او پرمختګ هم ولري، له استری نه به شکایت کوي. بل لوري ته داسې خلک چې د زده کړې په سرعت یې باور لري حتې که د مقابل لوري څخه په کمه اندازه باندې هوش او استعداد ولري، نو د کار پایله به یې غوره وي، ځکه دې خلکو خپله انرژي په بې ځایه استرس او حساسیت باندې نه ده مصرف کړې، ورو خو پرله پسې روان دي.